Choć Pułk Jazdy Legionowej w Legii Włoskiej istniał tylko niecałe 14 miesięcy (od 31 grudnia 1798 do 13 marca 1800), to dla mundurologów tej formacji jest przysłowiowym “ ciężkim orzechem do zgryzienia”. Kilka zmieniających się regulaminów, braki w zaopatrzeniu a tym samym niezgodność z przepisami, szczątkowa ilość obiektów oraz znikome źródła ikonograficzne to przyczyny dla których w dalszym ciągu istnieją “białe plamy” w wiedzy dotyczącej “barwy i broni” nie tylko jazdy ale wszystkich formacji Legionów Polskich we Włoszech. Jednym z owych źródeł dotyczących munduru oficera Pułku Jazdy Legionowej jest album wydany w 1802 roku w kolońskim wydawnictwie C.F. Mohra “Uniformzeichnung der vorzüglichsten Europäischen Truppen”. Autorem pracy był Friedrich Ludwig von Köller (Koeller). Na stronie tytułowej jest on określony jako wydawca, edytor i kolekcjoner. Czy zatem Koller był kolekcjonerem mundurów na postawie której powstały sylwetki czy też wykonywał odpisy lub je malował lub rysował. Zapewne nie był “zawodowym” artystą albowiem nie figuruje w leksykonach i almanach artystów (dziękuje jak zwylke p. J.D.) co nie znaczy że nie mógł malować tylko w wąskim zakresie swoich zainteresowań. Nie ulega jednak wątpliwości iż pasjonował się mundurologią ponieważ rok wcześniej wydał pracę dotyczącą armii duńskiej – “Uniformszeichnung der Königlischen Dänischen Armee”. Autorem miedziorytów, w obydwu albumach był Andreas Stottrup (1754-1812) niemiecki portrecista i rytownik. Niewiadomo w jakim nakładzie wydano “..Europäischen Truppen” ale JEDYNE i to nie kompletne (znanych jest dziesięć tablic a było ich co najmniej piętnaście) wydanie zachowało się w bibliotece krajowej i uniwersyteckiej w Darmstadt. W albumie przedstawione są trzy sylwetki polskich żołnierzy. Oficera Regimentu Gwardii Pieszej – Tabl.III fig.3, Dragona Gwardii Konnej Koronnej – Tabl.XIII fig.3 i oficera ułanów korpusu Dąbrowskiego – Tabl.XI fig.3. Jest to bardzo rzadkie, jeżeli nie jedyne przedstawienie barwy tej jednostki, które w swoich zasadniczych elementach nie odbiega od aktualnych ustaleń specjalistów. We francuskim czasopiśmie “Tenues des Troupes de France”, Paryż,15 lipiec, 1902 r. nr.9, s.68-69 ukazał się artykuł poświęcony polskiej jeździe legionowej – „Officer de cavalerie de la Legion Polonaise 1799”, który zilustrował na podstawie Kollera znakomity francuski artysta i ilustator Jacques Marie Gaston Onfroy de Bréville, pseudonim “JOB” (1858-1931). Sylwetkę powtórzył Bronisław Gembarzewski “Żołnierz polski ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od 1797 do 1814 r.”, Warszawa, 1964, Tabl.19, fig.c. i uznał słusznie ze znakiem zapytania że przedstawia ona oficera sztabowego Legii Naddunajskiej.
Postać na ilustracji ubrana jest w granatową kurtkę z karmazynowymi lamowanymi na biało łapkami, wyłogami i kołnierzem. Poły kurtki granatowe z karmazynową wypustką, spodnie z pojedynczym karmazynowym lampasem. Nakryciem głowy jest w tym wypadku karmazynowa miękka rogatywka bez daszka z czarnym barankiem i wąskim białym otokiem oraz niezbyt wyraźnie widoczną (być może w zamyśle autora trójkolorową) kokardą umocowaną u dołu bocznej kwatery i zwieńczoną czarną rozłożystą kitą. Przy kurtce zobaczyć możemy polski naramiennik, przypominający ten używany przez towarzyszy przedrozbiorowej kawalerii narodowej.
Miedzioryt, akwarela, wym:22×17 cm.
PS.W tekście wykorzystałem opis ryciny którego autorem jest p. Przemysław Dunaj. Jest on nie tylko doskonałym ilustratorem ale przede wszytskim wysokiej klasy ekspertem dotyczącym historii polskiej mundurologii. Zobacz więcej: http://www.napoleon.org.pl/index.php/biblioteka-barwy-i-broni